Statiegeld op kleding als antwoord op verspilling in de modewereld

Bron: De Twentse Courant Tubantia/AD, 25 sept 2023
Door: Bas Vermeer

Statiegeld op plastic flessen en blikjes. Oké. Maar op kleding? Tilburger Haiko Huvenaars bedacht een technologie die hopelijk zorgt voor een omwenteling in de modewereld.

Haalt u zich even een kledingkast voor de geest. Dit is die van de toekomst: in een vakje ligt kleding die gerepareerd moet worden en er ligt een stapel tweedehands. Aan hangers de gehuurde kleding voor speciale gelegenheden – dure items die u normaal niet zou kopen – en dan is er nog een vak met kleding waar statiegeld op zit.

Vraag Haiko Huvenaars naar de toekomst en de Tilburger schetst hem zo. De 28-jarige is de man achter Candour.Digital, het bedrijf dat onlangs met het Amsterdamse merk New Optimist kleding met statiegeld lanceerde. Een primeur. De technologie lijkt bedrieglijk eenvoudig, maar dat is die niet. ,,We werken er al heel lang aan.”

De kiem wordt in 2019 gelegd als Haiko shirts wil ontwerpen om via een webshop te verkopen. Maar met wat hij in handen krijgt, heeft de Tilburger helemaal niks. ,,Slechte kwaliteit shirts, onbekend waar ze vandaan komen, welk materiaal erin verwerkt is en onder welke omstandigheden ze zijn gemaakt.”

Hij duikt dieper in de modewereld en schrikt ervan. Hoe de mensheid tussen 2000 en 2015 dubbel zo veel kleding is gaan consumeren en meer dan ooit weggooit. De opkomst van fast fashion-ketens en de ultra-fast fashion. Kleding van zulke slechte kwaliteit dat die na een paar keer dragen uit elkaar valt.

Ook erg: online bestelde kleding die bij het terugsturen in de verbrandingsovens verdwijnt. ,,Nee, dat is helaas geen mythe, puur een rekensom. Het schoonmaken, sorteren en weer klaarmaken voor de volgende klant is duurder dan vernietiging.”

De Tilburger besluit er geen deel van te willen uitmaken, maar komt daardoor wel bij de circulaire mode terecht. Kleding die wordt hergebruikt. ,,Klinkt mooi natuurlijk”, vertelt de ondernemer in zijn flexkantoortje in de Spoorzone. Veel recycle-beloftes zijn hol, zegt hij. Het bracht hem op het idee om een digitaal paspoort te ontwikkelen waarmee producten van begin tot eind gevolgd kunnen worden.

Het paspoort kun je zien door met je mobiele telefoon de QR-code op het label in de trui, jas of broek te scannen. Dan krijg je alle info: onder meer wat voor materiaal er in het kledingstuk zit. De plek waar het gemaakt is, hoe het vervoerd is en waar je het kunt inleveren als het versleten is.

Bij het Amsterdamse merk New Optimist krijgen klanten bij inlevering het statiegeld dat ze bij de aankoop betaalden, terug. Hoeveel het precies is, wordt in het paspoort geregistreerd. Per kledingstuk wordt maximaal 10 euro gevraagd, dat komt op de bankrekening van een onafhankelijke stichting te staan. Zo krijgt de koper dat geld altijd terug, zelfs als het modemerk failliet gaat.

,,Als de kleding niet meer draagbaar is, lever je die in en wordt er een nieuw, hoogwaardig product van gemaakt”, zegt de ondernemer. ,,Zo krijgt de jas die je kocht een tweede leven als shirt en het shirt wordt op een dag een draagtas.”